Chirurgie
Image 1

Chirurgie is een locoregionale behandeling voor kankers. De voorgestelde procedure is een totale prostatectomie, ook wel radicale prostatectomie genoemd. Het is de operatieve verwijdering van de prostaatklier, die meestal gepaard gaat met een ziekenhuisopname van enkele dagen.

Het doel is de volledige prostaat en de zaadblaasjes* te verwijderen. In sommige gevallen worden ook de naastgelegen lymfeklieren* verwijderd; dit wordt lymfeklierdissectie genoemd. Deze operatie wordt uitgevoerd door een uroloog via een open, laparoscopische of robotgeassisteerde operatie.

De twee meest voorkomende bijwerkingen van deze operatie zijn het verlies van de controle over de blaas (incontinentie) en het onvermogen om een erectie te behouden (impotentie).

Brachytherapie
Image 2

Brachytherapie is een lokale behandeling voor kankers. Bij brachytherapie van de prostaat worden radioactieve bronnen in de prostaat geplaatst. Deze radioactieve elementen zenden straling uit die de kankercellen vernietigt.

Er is slechts beperkte bestraling van omringende weefsels, zoals de urinebuis, de blaas en het rectum. De stralingsdosis neemt na enkele millimeters zeer snel af, waardoor de ongewenste effecten* op de naastgelegen gezonde weefsels beperkt blijven.

De zaadjes worden meestal permanent geïmplanteerd en de straling daarvan verdwijnt na enkele maanden..

Er zijn twee vormen van brachytherapie:

  1. 1. permanente implantaten van jodium 125-zaadjes. In dit geval blijven de radioactieve zaadjes permanent in de prostaat geïmplanteerd
  2. 2. tijdelijke implantaten, meestal van iridium 192-bronnen. Dit wordt ook wel de techniek met hoog dosistempo genoemd. In dit geval blijft er na de bestraling geen radioactieve bron in de prostaat achter.

Brachytherapie kan alleen worden gebruikt of in combinatie met externe bestraling en/of hormoontherapie. Doorgaans is het een poliklinische procedure.

Sommige patiënten kunnen geen erectie behouden (impotentie), verliezen de controle over hun blaas (incontinentie) en ervaren vernauwingen van de urinebuis (urethrastricturen)

Uitwendige bestraling
Image 3

Bestraling is een locoregionale behandeling voor kankers. Er wordt gebruik gemaakt van ioniserende bestraling om kankercellen te vernietigen door te voorkomen dat ze zich vermenigvuldigen. De behandeling bestaat uit het nauwkeurig richten van deze bestraling (ook wel stralen of bestralingen genoemd) op de te behandelen zone, waarbij de gezonde weefsels en de naastgelegen organen, de zogenaamde risico-organen (met name de blaas en het laatste deel van het spijsverteringsstelsel: rectum en anale kanaal), zo veel mogelijk worden ontzien.

Deze bestraling wordt geproduceerd door een apparaat dat een lineaire versneller wordt genoemd.

De behandeling is verdeeld in ongeveer 20 tot 40 sessies, gespreid over 4 tot 8 weken, 4 tot 5 dagen per week. Tijdens de sessies die ongeveer 20 minuten duren, blijft de patiënt onbeweeglijk op de behandeltafel liggen en geeft het apparaat de stralen af zonder de patiënt pijn te doen.

Neveneffecten kunnen zijn: problemen met urineren en impotentie, maar ook letsel aan de darm.

Actief toezicht
Image 4

Wanneer een laagrisicotumor in een vroeg stadium gelokaliseerd is en geen symptomen veroorzaakt, kan een toezichtstechniek worden aanbevolen.

Aangezien veel prostaatkankers traag groeien, kan een arts een periode van nauwlettende observatie zonder actieve behandeling aanbevelen, waarbij de voortgang van de tumor zorgvuldig wordt gecontroleerd door middel van PSA-controles. Er kan opnieuw een biopsie worden uitgevoerd om te bevestigen dat de laagrisicotumor niet evolueert naar een groep met een hoger risico. Het doel is de behandeling en de daarmee gepaard gaande bijwerkingen* uit te stellen tot het nodig is.

Hormoontherapie
Image 5

Hormonen worden toegediend om het testosterongehalte (mannelijk hormoon) te verlagen of testosteronreceptoren te blokkeren, waardoor de groei van kankercellen over een bepaalde periode wordt vertraagd. Onder bepaalde omstandigheden kunnen hormonen in combinatie met brachytherapie worden gebruikt om de prostaat en de tumor te verkleinen.

Prostaatkanker is een zogenaamde hormoongevoelige kanker, d.w.z. dat de ontwikkeling ervan wordt gestimuleerd door mannelijke hormonen*: androgenen en meer in het bijzonder testosteron, wat verantwoordelijk is voor mannelijke kenmerken. Hormoontherapie voorkomt de stimulerende werking van testosteron op de kankercellen om de ontwikkeling van de kanker te stoppen.

Andere behandelingen

Voor de hieronder beschreven behandelingen bestaat minder bewijs van werkzaamheid in de literatuur. Daarom moeten zij worden gereserveerd voor behandeling binnen klinisch onderzoek en niet worden voorgesteld als routinematige eerstelijnsbehandeling. Het zijn ook mogelijke opties wanneer de kanker terugkeert na een eerste behandeling met hetzij uitwendige bestraling, hetzij brachytherapie:

Cryotherapie: Als uw kanker niet buiten uw prostaat is uitgezaaid (gelokaliseerde prostaatkanker) en een kleine tot middelgrote kans op uitzaaiing heeft.

HIFU ultrasone technologie: Door ultrageluid met hoge intensiteit te concentreren op een bepaald gebied binnen de prostaat, wordt met een HIFU-behandeling gelokaliseerde prostaatkanker behandeld. De temperatuur in het brandpunt van het ultrageluid wordt zodanig verhoogd dat de cellen van de klier worden vernietigd zonder schade te veroorzaken aan het omringende weefsel. Het werkingsmechanisme is identiek aan zonlicht dat door een vergrootglas valt en een brandwond veroorzaakt in het brandpunt van de stralen.

Bijwerkingen beheersen

Meer informatie over de beheersing van symptomen en bijwerkingen

Verward?

Raadpleeg onze woordenlijst voor begrippen die u niet helemaal begrijpt.

Woordenlijst Prostaatkanker