Wij begrijpen heel goed dat elke diagnose van een aandoening in de borst een traumatische en zorgelijke tijd voor u kan betekenen. Het ontdekken van een goedaardige knobbel kan beangstigend zijn, temeer indien u niet weet wat uw opties zijn en u bang bent voor het onbekende. Wij hebben een aantal beschikbare behandelingen verzameld voor vrouwen bij wie een goedaardige knobbel is geconstateerd, zodat u beschikt over alle informatie die u nodig heeft om een weloverwogen beslissing te nemen.

De biopsie methode die voor u het meest geschikt is, is afhankelijk van een aantal factoren alsmede uw persoonlijke medische achtergrond. Er wordt rekening gehouden met de locatie en het formaat van de knobbel, of er één of meerdere knobbels zijn, de kans op aanwezigheid van kwaadaardige cellen en uw persoonlijke voorkeur.¹ In sommige gevallen is er reeds een duidelijke diagnose gesteld en is een biopsie niet nodig.

Wanneer u zich momenteel zorgen maakt over een nog niet onderzochte knobbel in uw borst is het belangrijk dat u een afspraak maakt met uw huisarts en medisch advies inwint.

Hieronder staan een aantal mogelijkheden voor het behandelen van goedaardige knobbels.

Naaldbiopsieën

Wellicht adviseert uw arts een naaldbiopsie. Gedurende deze ingreep wordt via een naald weefsel uit een knobbel in uw borst gehaald om daarna te laten onderzoeken in het laboratorium. Tenzij de knobbel makkelijk voelbaar is, wordt gebruik gemaakt van beeldvormende apparatuur. Wanneer een echo-apparaat wordt gebruikt heet dit echogeleide biopsie.² Een stereotactische mammografie is een andere mogelijkheid. Hierbij worden mammogrammen die vanuit diverse hoeken zijn genomen gebruikt om de locatie van de knobbel te bepalen zodat een biopt kan worden genomen.² Anderzijds kan een MRI ingezet worden om te bepalen waar in de borst de knobbel zich bevindt.¹ Voorafgaand aan de biopsie wordt het gebied in de borst verdoofd om u enige vorm van  pijn en ongemak te besparen.³

Een cytologische punctie (FNA) betreft een methode waarin een zeer fijne naald, dunner dan de naald die wordt gebruikt voor bloedafname, in de borst wordt ingebracht en een kleine hoeveelheid vocht wordt afgenomen.¹ FNA laat doorgaans geen litteken achter.

Een hystologische biopsie is een methode waarin een wat grotere, holle naald wordt gebruikt om een aantal cilindervormige stukjes weefsel uit de borst te verzamelen². Hierbij wordt gewoonlijk de naald 3-4 maal ingebracht.² Een hystologische biopsie laat meestal geen littekens na.² Een kleine metalen clip kan hierbij in de borst geplaatst worden voor het geval dat er nog een biopt wordt genomen. Dit is niet schadelijk voor uw lichaam, ook al lijkt dat gek. In het geval van een operatie wordt deze clip weer verwijderd.²

Wanneer er geen operatie nodig blijkt, bijvoorbeeld omdat de tumor goedaardig is, kan de clip in de borst achterblijven en als indicator voor toekomstige onderzoeken dienen. Omdat er al eerder een biopt uit de knobbel is genomen, wordt zo voorkomen dat dezelfde goedaardige tumor steeds opnieuw wordt onderzocht.

Bij zowel een cytologische punctie als een hystologische biopsie wordt een beperkte weefsel weggehaald. Het kan dat deze typen biopsie  een foutieve negatieve uitslag geven, hetgeen betekent dat er kwaadaardige cellen aanwezig zijn maar dat het verzamelde weefsel niet genoeg was om deze te kunnen opsporen.²

Vacuüm Biopsie (VAB) betreft een methode waarbij een holle naald met behulp van vacuum een stukje weefsel uit de knobbel in de borst verwijdert. Deze relatief nieuwe borstbiopsie methode is ontworpen om enkele van de meest nadelige aspecten van eeen cytologische punctie of hystologische biopsie weg te nemen. In tegenstelling tot deze methoden hoeft in het geval van een vacuum biopt de naald slechts eenmalig ingebracht te worden en wordt een grotere hoeveelheid weefsel verzameld.

De naald wordt rechtstreeks in de knobbel in de borst geleid en door middel van vacuüm wordt weefsel opgezogen. Een roterend scalpelmesje zorgt ervoor dat het weefsel wordt verzameld. Dit is wat VAB veiliger maakt in het gebruik rondom kwetsbare gebieden zoals de tepel, het borstbeen, de huid of oksel aangezien er geen voorwaartse beweging van de naald plaatsvindt.

Tevens helpt het een bruikbare hoeveelheid weefsel te verkrijgen, zelfs wanneer het solide knobbels in de borst betreft.⁴ Met VAB kan de arts de sonde of naald in de borst bewegen en zo 8-10 stukjes weefsel wegnemen totdat de arts er zeker van is dat het gehele gebied zorgvuldig is gecontroleerd.²

Al met al geeft VAB een nauwkeuriger diagnose en kan VAB sommige kleinere afwijkingen met behulp van echografische begeleiding in zijn geheel verwijderen.⁴

Net als met een histologische biopsie kan er eventueel een kleine clip in de borst achtergelaten worden als indicator van waar de knobbel zich bevindt voor het geval dat verdere behandeling noodzakelijk is en/of onnodige herhaling van onderzoek te voorkomen mocht de knobbel goedaardig blijken.²

Chirurgische biopsieën

In het geval van een chirurgische biopsie verwijdert de chirurg de knobbel in de borst geheel of gedeeltelijk en daarbij ook vaak een laagje van het omringende weefsel.¹Er wordt mogelijk gebruik gemaakt van beeldvorming. In dat geval zal de radioloog vooraf  een localisatiedraad inbrengen zodat de chirurg de juiste locatie kan bepalen.²

Chirurgische biopsie gebeurt onder een roesje of onder volledige narcose. Met een scalpel wordt een incisie in de huid gemaakt en weefsel verwijderd uit de knobbel.² Foutieve negatieve uitslagen zijn bij deze method nog steeds mogelijk. Er blijft een klein litteken achter en u heeft mogelijk een langere herstelperiode dan dat bij een naaldbiopsie het geval is.²

Bij chirurgische biopsie wordt de gehele knobbel in de borst tezamen met een stuk omringend weefsel operatief verwijderd.² Het voordeel van een chirurgische biopsie is dat het de meest nauwkeurige methode is om te bepalen of een knobbel kwaadaardige cellen bevat.²

In Nederland zijn chirurgische biopsieën zeer zeldzaam en is deze ingreep meestal onnodig. Elke operatie brengt het risico op infectie en bloedingen met zich mee. Naaldbiopsieën bieden een passend en effectief alternatief en verdienen daarbij de voorkeur boven een chirurgische biopsie.

Uw persoonlijke voorkeur en omstandigheden almede uw medische historie zal een belangrijke rol spelen in de besluitvorming van uw arts omtrent de beste behandelmethode. Het is daarom belangrijk om vragen te stellen en uw arts te laten weten hoe u denkt over de verschillende mogelijkheden.

Voor verdere informatie over de verschillende mogelijkheden en borstgezondheid in het algemeen kijkt u op onze blog.

REFERENTIES

1. American Cancer Association 2016 Breast Biopsy accessed 04/03/2017 @ https://www.cancer.org/cancer/breast-cancer/screening-tests-and-early-detection/breast-biopsy.html
2. Breastcancer.org Biopsy. Last updated October 2015 accessed 04/03/2017 @ http://www.breastcancer.org/symptoms/testing/types/biopsy
3. NHS choices Breast lumps – Diagnosis. Last reviewed 13/08/2014 accessed 04/03/2017 @ www.nhs.uk/Conditions/Breast-lump/Pages/Diagnosis.aspx
4. Park H,L, and Kim L,S,. 2011. The Current Role of Vacuum Assisted Breast Biopsy System in Breast Disease. J Breast Cancer [online] 14(1), pp1-7 [viewed online 23/01/2017] available at https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3148506/