Het moment dat u een knobbel in uw borst ontdekt gaat waarschijnlijk gepaard met veel emoties. Dat is volkomen begrijpelijk. Het is daarom goed om te weten dat knobbels in de borst vaak voorkomen. In 80-90% van de gevallen blijkt een knobbel in de borst benigne, hetgeen betekent dat deze goedaardig is.¹

Er bestaan verschillende redenen waarom u een knobbel in uw borst kunt ontdekken. Terwijl sommige knobbels pijn in de borst veroorzaken is dit zeker niet altijd het geval. Hierdoor is het belangrijk dat u regelmatig uw borsten controleert op knobbels en onregelmatigheden. Over het algemeen geldt dat iedere 4-6 weken volstaat, maar u kunt dit uiteraard zo vaak doen als u wilt.²

Hoewel het niet aannemelijk is dat uw knobbel kwaadaardig is, is het belangrijk meteen medisch advies in te winnen. Het advies hieronder gegeven dient als een gids, een diagnose van een medisch specialist blijft noodzakelijk.

Wat is de oorzaak van een pijnlijke knobbel in de borst?

Wanneer u een knobbel in uw borst ontdekt, kunnen daar verschillende oorzaken aan ten gronde liggen. De medische term voor een goedaardige knobbel in de borst zijn abces, cyste en fibroadenoom.

De knobbel(s) die u in uw borst voelt kan diverse oorzaken hebben. Afhankelijk van de oorzaak kan een knobbel verschillen van uiterlijk of anders aanvoelen en in sommige gevallen vergezeld gaan van andere symptomen.³

Abces

Een abces in de borst ontstaat wanneer er pusvorming in de borst plaatsvindt. Het abces kan zich ontwikkelen als gevolg van een bacteriële infectie, wanneer bacteriën het borstweefsel binnendringen of wanneer de melkgangen geblokkeerd raken.

Alhoewel het bij vrouwen van alle leeftijden kan voorkomen komt het het meest voor bij zwangere vrouwen waarvan de borsten geïnfecteerd raken door een gebarsten tepel of bij vrouwen die borstvoeding geven. Abcessen in de borst worden nauw geassocieerd met mastitis, een andere aandoening veroorzaakt door een bacteriële infectie die wanneer onbehandeld ernstige gevolgen kan hebben.

Een abces in de borst is een gezwollen knobbel die rood van kleur is en warm tot heet aanvoelt. Net als de knobbel kan de directe omgeving rondom de knobbel gaan zwellen en koorts veroorzaken. Het vastzittende vocht kan beweeglijk zijn bij aanraking, maar niet altijd.

Wanneer u een abces heeft is het goede nieuws dat de behandeling ervan zeer envoudig is. Een abces dient gedraineerd te worden, een ingreep welke onder locale verdoving door een specialist kan worden uitgevoerd. Een kleiner abces kan gedraineerd worden middels een naald, terwijl een groter abces een kleine insnede behoeft. Een abces in de borst komt regelmatig voor en alhoewel oncomfortabel, kan een abces redelijk snel worden verholpen met een minimale herstelperiode.

Cyste in de borst

Een cyste is een van de meest voorkomend oorzaken van een knobbel in de borst. Cysten zijn net als een abces met vocht gevulde knobbels welke onder de huid ontstaan. De grootte kan variëren van het formaat van een pinknagel tot een aantal centimeter. Omdat een cyste met vocht gevuld is voelt deze zacht en beweeglijk aan. Sommigen omschrijven een cyste al seen druif,; glad en met een duidelijke rand.

Rondom de cyste kan uw borst gevoelig zijn en uw borst kan gedurende uw cyclus van grootte veranderen. De oorzaken van een cyste zijn niet precies bekend, maar hormonen spelen waarschijnlijk een grote rol in de ontwikkeling daarvan. Cysten komen vaak voor bij vrouwen tussen de 30-60 jaar en het meest bij vrouwen die hormoontherapie ondergaan (HRT)¹.

Er kunnen meerdere cysten ontstaan en in beide borsten. Wanneer uw huisarts een cyste vermoedt zal hij of zij u doorverwijzen naar een specialist om enig risico te vermijden. U kunt dan diverse onderzoeken ondergaan waaronder mammogram en/of een echo.

Er bestaat geen behandeling voor een cyste. Wanneer de cyste erg aanwezig is of ongemak veroorzaakt dan kan de cyste gedraineerd worden. Een cyste kan terugkeren maar onderzoek heeft aangetoond dat er geen verband bestaat tussen cysten en de ontwikkeling van borstkanker.⁴

Fibroadenomen

Een fibroadenoom is een knobbel in de borst dat zich buiten de melkklieren ontwikkelt. In kleine gedeelten van de borst groeien nieuwe klieren en melkgangen onregelmatig boven de melkklieren waardoor een knobbel ontstaat die onder de huid gevoeld kan worden.

Een eenvoudige fibroadenoom meet ongeveer 1-3 cm, voelt glad maar rubberachtig in textuur. In tegenstelling tot een abces of cyste zijn er over het algemeen geen bijeffecten, behoudens gevoeligheid vlak voor de menstruatie. Ook hier is de oorzaak niet precies bekend, maar wordt algemeen aangenomen dat een toegenomen gevoeligheid voor de afgifte van oestrogeen de oorzaak is.

Een fibroadenoom kan in grootte toenemen, er wordt van een giant fibroadenoma gesproken boven de 5cm.  In het geval van een gecompliceerd fibroadenoom betekent het dat de cellen in de knobbel verschillen. Een complex fibroadenoom is nog steeds goedaardig.⁵

Een fibroadenoom is de meest voorkomende benigne (goedaardig) tumor bij vrouwen en zijn het meest waarschijnlijk bij vrouwen onder de 35, alhoewel ze op iedere leeftijd kunnen voorkomen.

Diagnose van een fibroadenoom wordt vastgesteld door middel van onderzoek door een specialist. Dit houdt in een borstonderzoek, een scan en/of het nemen van een histologisch biopt of cytologische punctie waarbij een stukje van de knobbel wordt verwijderd en geanalyseerd.

Dit kan een stressvolle gebeurtenis zijn, maar de onderzoeken zijn allen nodig teneinde een juiste diagnose te kunnen stellen.

Wanneer u een fibroadenoom heeft is het goede nieuws dat u geen aanvullende behandeling nodig heeft. De meeste knobbels blijven gelijk, anderen zullen krimpen en op den duur zelfs helemaal verdwijnen. Toch is het altijd de moeite waard om en second opinion van een specialist te vragen voor verder advies.

Voor meer informative over goedaardige knobbels in de borst en de beschikbare behandelmogelijkheden kijkt u in ons hulpcentrum.

REFERENTIES

1. Breast lumps (2014) NHS Choices. http://www.nhs.uk/conditions/Breast-lump/Pages/Introduction.aspx
2. Your breast clinic appointment (2016) Breast Cancer Care. https://www.breastcancercare.org.uk/sites/default/files/publications/pdf/bcc70_your_breast_clinic_appointment_2016_web.pdf
3. Breast cancer: recognition and referral. (2015) National Institute of Clinical Excellence. https://www.nice.org.uk/guidance/ng12/ifp/chapter/About-this-information
4.  Bundred, N.J. et al. Is there an increased risk of breast cancer in women who have had a breast cyst aspirated? (1991) British Journal of Cancer. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1977475/
5. Nassar, A. et al. Complex fibroadenoma and breast cancer risk: a Mayo Clinic Benign Breast Disease Cohort Study (2015). Breast Cancer Research and Treatment. doi: 10.1007/s10549-015-3535-8. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26264469