Ο εντοπισμός ενός οζιδίου στο στήθος μπορεί να σας προκαλέσει πληθώρα συναισθημάτων: έκπληξη, ανησυχία, φόβο… Όλα αυτά τα συναισθήματα είναι απολύτως φυσιολογικά και λογικά, θα πρέπει ωστόσο να κατανοήσετε ότι οι εν λόγω όζοι είναι συχνοί και πως στην πλειοψηφία τους δεν αποτελούν περιπτώσεις καρκίνου. Έχει πράγματι αποδειχθεί ότι το 80% με 90% των ψηλαφητών στον μαστό όζων είναι καλοήθεις. Δεν πρόκειται με άλλα λόγια για καρκίνο.¹

Τα αίτια για τα οποία μπορεί να εντοπιστεί ένα οζίδιο στον μαστό ποικίλουν και παρά το γεγονός ότι ορισμένα οζίδια προκαλούν πόνο, δεν συμβαίνει πάντοτε κάτι τέτοιο. Είναι σημαντικό λοιπόν να δίνετε ιδιαίτερη προσοχή σε αλλοιώσεις που εντοπίζονται στους μαστούς κατά τη διάρκεια των καθημερινών δραστηριοτήτων σας, όπως για παράδειγμα όταν κάνετε ντους ή ντύνεστε.

Αν και το πιο πιθανό είναι οι όζοι στον μαστό να μην είναι καρκίνος, κάτι τέτοιο δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να τους αγνοήσετε. Θα πρέπει από τη στιγμή που θα ανακαλύψετε ένα οζίδιο στο στήθος ή νιώσετε πόνο στον μαστό να συμβουλευτείτε έναν γιατρό. Όλες οι συμβουλές που παρουσιάζονται εδώ αποτελούν μόνο μια μορφή καθοδήγησης και θα πρέπει πάντοτε να ζητάτε όσο το δυνατόν πιο γρήγορα τη γνώμη ενός επαγγελματία.

Ποια είναι η αιτία ενός επώδυνου όζου του μαστού;

Εάν παρατηρήσετε ένα οζίδιο στον μαστό μπορεί να οφείλεται σε ποικίλα αίτια που φέρουν διαφορετικές ιατρικές ονομασίες όπως απόστημα, κύστη και ινοαδένωμα.

Δεδομένου ότι ο όζος ή οι όζοι που ψηλαφίζετε στον μαστό μπορεί να οφείλονται σε διάφορα αίτια, διαφοροποιούνται και τα χαρακτηριστικά και συμπτώματα που εκδηλώνονται ανάλογα με τον τύπο του όζου.³

Απόστημα μαστού

Το απόστημα σχηματίζεται όταν συγκεντρώνεται πύον στο εσωτερικό του μαστού. Μπορεί να είναι απόρροια μιας βακτηριακής λοίμωξης είτε λόγω της διείσδυσης των βακτηρίων στον ιστό του μαστού είτε λόγω απόφραξης των γαλακτοφόρων πόρων.

Το εν λόγω πρόβλημα απαντάται σε γυναίκες οποιασδήποτε ηλικίας, αλλά είναι πιο πιθανό σε έγκυες και θηλάζουσες γυναίκες όπου προκαλείται λοίμωξη κατά τη γαλουχία ή εξαιτίας του διαρρηγμένου δέρματος των θηλών. Σε πρώτη φάση προκαλείται μαστίτιδα, η οποία αποτελεί μια λοίμωξη χωρίς συγκέντρωση πύον. Σε περίπτωση όπου δεν υπάρξει θεραπεία της με αντιβιοτικά είναι πιθανή η συγκέντρωση πύον, με αποτέλεσμα τον σχηματισμό αποστήματος.

Το απόστημα του μαστού είναι διογκωμένα και κοκκινωπά οζίδια τα οποία μπορεί να αποδειχθούν ζεστά στην αφή. Πέρα από το γεγονός ότι προκαλεί οζίδιο, το απόστημα μπορεί επίσης να συνοδεύεται από φλεγμονή της γύρω περιοχής και πυρετό.  Το υγρό που έχει συγκεντρωθεί μπορεί να μετακινηθεί εάν το αγγίξετε, αν και κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει πάντοτε.

Τα καλά νέα σε περίπτωση όπου έχετε απόστημα είναι ότι η θεραπεία του είναι πολύ απλή. Το απόστημα θα πρέπει να υποβληθεί σε παροχέτευση. Η παροχέτευση του αποστήματος, ανάλογα με τα χαρακτηριστικά, το μέγεθος και τον χρόνο εξέλιξής του, μπορεί να πραγματοποιηθεί με τη χρήση βελόνης ή με τη δημιουργία μιας μικρής τομής ή ανοίγματος στο δέρμα με χορήγηση τοπικής αναισθησίας. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ωστόσο, μπορεί να χρειάζεται γενική αναισθησία, εάν ο ειδικός κρίνει ότι θα είναι επώδυνη διαδικασία. Το απόστημα του μαστού αποτελεί ένα συχνό πρόβλημα και παρόλο που προκαλεί ενοχλήσεις, η θεραπεία του είναι γρήγορη κι εύκολη, ενώ ο χρόνος ανάρρωσης πολύ σύντομος.

Κύστη στον μαστό

Η κύστη αποτελεί συγκέντρωση υγρού στον μαστό σχηματίζοντας “σακουλάκια”, ενώ πρόκειται για το πιο συχνό αίτιο σχηματισμού οζιδίων στον μαστό. Σε αντίθεση με το απόστημα, το υγρό της κύστης δεν είναι συνήθως μολυσμένο. Το μέγεθός της ποικίλει από τις μικρότερες που μπορεί να έχουν μέγεθος λιγοστών χιλιοστών έως τις μεγαλύτερες που μπορεί να έχουν μέγεθος κάμποσων εκατοστών. Δεδομένου ότι η κύστη είναι γεμάτη υγρό είναι σχετικά λεία στην αφή, ενώ μετακινούνται κάτω από το δέρμα με την άσκηση πίεσης. Ορισμένες γυναίκες αναφέρουν ότι θυμίζει σταφύλι καθώς είναι λεία και στρογγυλή με ευδιάκριτα άκρα.

Σε περίπτωση όπου έχετε κάποια κύστη μπορεί να αισθανθείτε πόνο στη ζώνη του στήθους όπου εντοπίζεται, ενώ μπορεί να μεγαλώσει το μέγεθος του μαστού πριν από την έμμηνο ρύση και να μειωθεί πάλι με το πέρας αυτής. Δεν είναι πολύ γνωστά τα αίτια της κύστης, οι ορμόνες ωστόσο είναι πιθανό να σχετίζονται με την εξέλιξή τους.  Η εμφάνισή της είναι πιο πιθανή σε γυναίκες ηλικίας 30 έως 60 ετών, ενώ είναι πιο συχνή στις γυναίκες που λαμβάνουν θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης (HRT).¹

Είναι δυνατός ο σχηματισμός διαφόρων κυστών κάθε φορά ενώ μπορεί να επηρεάζουν και τους δύο μαστούς. Παρόλο που ο γιατρός σας μπορεί να υποπτεύεται ότι το πρόβλημά σας μπορεί να είναι κύστη, είναι πιθανό να σας παραπέμψει σε κάποιον ειδικό για μια πιο ολοκληρωμένη μελέτη. Ο ειδικός θα σας εξετάσει, θα σας συστήσει να υποβληθείτε σε κάποια απεικονιστική εξέταση ή ακόμα και σε αφαίρεση του υγρού σε περίπτωση όπου τα συμπτώματα είναι ιδιαίτερα σημαντικά.

Δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη θεραπεία για την κύστη. Ο ειδικός μπορεί να αποφασίσει την παροχέτευσή της σε περίπτωση όπου προκαλεί έντονη ενόχληση ή είναι μεγάλη. Υπάρχει πιθανότητα επανεμφάνισής της με την πάροδο του χρόνου. Δεν έχει αποδειχθεί ωστόσο κάποια σχέση της κύστης με τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού.⁴

Ινοαδένωμα

Το ινοαδένωμα αποτελεί όζο, ο οποίος σχηματίζεται εκτός του φυσιολογικού αδένα του μαστού που μεγαλώνει με ανώμαλο τρόπο και σχηματίζει ένα ευδιάκριτο οζίδιο κάτω από το δέρμα.

Το απλό ινοαδένωμα είναι ίσο σε μέγεθος με τον αντίχειρα, μεταξύ 1 και 3cm. Μπορεί να είναι λείο στην αφή, είναι ωστόσο ελαστικό. Διαφέρει από το απόστημα και την κύστη καθώς είναι πιθανώς ασυμπτωματικό (αν και μπορεί να παρουσιάσει ευαισθησία πριν από την έμμηνο ρύση ή σε περίπτωση όπου απαντάται σε ζώνες όπου υπάρχει τριβή με το σουτιέν). Και σε αυτή την περίπτωση δεν είναι πολύ γνωστά τα αίτια, η πλειοψηφία ωστόσο των επαγγελματιών του τομέα υγείας θεωρεί ότι μπορεί να είναι απόρροια της υπερβολικής ευαισθησίας σε μια ορμόνη που ονομάζεται οιστρογόνο και εκκρίνεται από τις ωοθήκες.

Είναι πιθανό να αυξηθεί το μέγεθός του. Όταν ξεπερνά τα 5cm ονομάζεται γιγαντιαίο ινοαδένωμα. Σε περίπτωση όπου σας πουν ότι έχετε ένα πολύπλοκο ινοαδένωμα σημαίνει ότι τα κύτταρα που υπάρχουν μέσα στον όζο είναι σχετικά διαφορετικά. Το πολύπλοκο ινοαδένωμα είναι και πάλι καλοήθες, ενώ η μοναδική περίπτωση όπου σχετίζεται με τον αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου είναι όταν η δημιουργία του συνδέεται με άλλα κλινικά χαρακτηριστικά.⁵

Το ινοαδένωμα αποτελεί τον πιο συχνό καλοήθη όγκο των γυναικών, ενώ απαντάται συνήθως στις πιο νεαρές γυναίκες, προτού συμπληρώσουν το 35ο έτος ηλικίας τους. Είναι πιθανή, ωστόσο, η εμφάνισή του σε οποιαδήποτε ηλικία.

Η διάγνωση πραγματοποιείται συνήθως από τον ειδικό ο οποίος βασίζεται σε μια “τριπλή αξιολόγηση”: την κλινική εξέταση του μαστού, τη ραδιολογική εικόνα και μια βιοψία με κόπτουσα ή λεπτή βελόνη, μέσω της οποίας γίνεται λήψη ενός δείγματος του ιστού του όζου το οποίο θα υποβληθεί στη συνέχεια σε ανάλυση.

Όλες αυτές οι εξετάσεις μπορεί να προκαλούν άγχος, αλλά είναι απαραίτητες προκειμένου να διασφαλιστεί η ορθότητα της διάγνωσης.

Τα καλά νέα σε περίπτωση όπου έχετε ένα ινοαδένωμα είναι ότι δεν θα χρειαστεί να λάβετε άλλη θεραπευτική αγωγή. Οι εν λόγω όζοι δεν αυξάνονται στην πλειοψηφία τους, κάποιοι μειώνονται, ενώ με την πάροδο του χρόνου εξαφανίζονται. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τους καλοήθεις όζους του μαστού και σχετικά με τις διαθέσιμες θεραπείες, επισκεφθείτε την υπηρεσία υποστήριξής μας.

ΠΗΓΕΣ

1. Breast lumps (2014) NHS Choices. http://www.nhs.uk/conditions/Breast-lump/Pages/Introduction.aspx
2. Your breast clinic appointment (2016) Breast Cancer Care. https://www.breastcancercare.org.uk/sites/default/files/publications/pdf/bcc70_your_breast_clinic_appointment_2016_web.pdf
3. Breast cancer: recognition and referral. (2015) National Institute of Clinical Excellence. https://www.nice.org.uk/guidance/ng12/ifp/chapter/About-this-information
4.  Bundred, N.J. et al. Is there an increased risk of breast cancer in women who have had a breast cyst aspirated? (1991) British Journal of Cancer. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1977475/
5. Nassar, A. et al. Complex fibroadenoma and breast cancer risk: a Mayo Clinic Benign Breast Disease Cohort Study (2015). Breast Cancer Research and Treatment. doi: 10.1007/s10549-015-3535-8. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26264469